22 juni 2020
OPINIE - Racisme is een probleem dat zich niet beperkt tot de wereld buiten de universiteit. In een brief aan rector Han van Krieken doet AKKUraatd-lijsttrekker Sarah Boulehoual daarom zeven aanbevelingen om dit probleem op de campus te lijf te gaan. ‘De universiteit mag en kan niet bijdragen aan de verering van racistische historische figuren.’ Geachte Han van Krieken, De moord op George Floyd, maar ook op Breonna Taylor en Tony McDade, bevestigen dat institutioneel racisme bestaat. Niet alleen in Amerika, maar ook in Nederland. De afgelopen weken hebben anti-racisme-demonstraties in naam van Black Lives Matter zich als een lopend vuurtje door Nederland verspreid. Met het protest in het Goffertpark op vrijdag 5 juni, bereikte het protest ook Nijmegen. Racisme en discriminatie zijn geen problemen die zich tot de grenzen van de campus beperken. Het reikt verder en is ook binnen de muren van de universiteit te bespeuren. De Radboud Universiteit staat als onderwijsinstelling midden in de samenleving. Zoals omschreven staat in uw Strategie: A Significant Impact gaat de universiteit actief op zoek naar vragen vanuit haar omgeving waarop zij kan inspelen. Het is daarom niet alleen hoog tijd, maar ook van groot belang dat de universiteit de daad bij het woord voegt en zich niet alleen uitspreekt over institutioneel racisme, maar ook actie onderneemt. De universiteit moet voldoen aan haar belofte en de waarde die zij aan diversiteit en verschillende culturen hecht concretiseren. Diversiteit en inclusie is een onderwerp dat ook nauw aan uw hart ligt. Ik hoop daarom dat we op deze manier gezamenlijk aan een gezonde, vrije wereld met gelijke kansen voor iedereen kunnen werken. Sarah Boulehoual. Foto: Rein Wieringa Structureel racisme is een probleem dat structureel aandacht en inzet nodig heeft. Ik roep het college van bestuur als volgt op de daad bij het woord te voegen: #1 De universiteit moet zich meer uitspreken tegen racisme. U heeft zich meermaals uitgesproken over het belang en de waarde van diversiteit, een onderwerp dat u nauw aan het hart ligt. Daar zou ik mijn waardering over uit willen spreken. Naar aanleiding van de eerder genoemde gebeurtenissen in Amerika roept een groep studenten van de Letterenfaculteit medestudenten op de faculteitsdecanen en u een vooraf opgestelde anti-racismebrief toe te sturen. ‘Het is uw verantwoordelijkheid om met zwarte studenten te praten – hun woede te erkennen, hun stemmen te horen en hun belangen te vertegenwoordigen’. De behoefte aan een universiteit die zich meer uitspreek tegen racisme lijkt onder de studenten te leven. Het gezag om studenten te helpen, de macht om een eerlijk en veilig academisch klimaat te creëren en zwarte studenten te laten excelleren ligt bij u. Ik zou graag willen zien dat de universiteit het racismeprobleem begrijpt en bereid is deze problematiek aan de kaak te stellen. #2 Niet-witte studenten ervaren tot op heden (indirect) racisme, vaak onder het mom van grapjes, op de universitaire campus. De in 2014 aangestelde Gender en Diversiteitscommissie van de FNWI heeft recentelijk de tweede ‘student harassment’-enquête geanalyseerd. Hieruit blijkt een verschuiving plaats te vinden van seksuele harassment naar discriminatie op basis van etniciteit en religie. Hiernaast heb ik van meerdere studenten vernomen dat zij niet naar behoren zijn geholpen na het aangeven van racistische incidenten. Mijns inziens beschikt de universiteit niet over specifieke kaders voor het omgaan met (herhaalde) incidenten van racisme. Het is voor studenten niet duidelijk bij wie zij terecht kunnen en welke vervolgstappen er naar aanleiding van het melden van een racistisch incident genomen kunnen worden. Ik pleit ervoor dat er een universiteitsbrede enquête met betrekking tot discriminatie afgenomen wordt om een beeld te kunnen schetsen van discriminatie op de campus. De resultaten die voortkomen uit de enquête kunnen als vertrekpunt fungeren voor het opzetten van gepaste kaders. Deze kaders zijn nodig om bij te dragen aan een leeromgeving waar alle studenten zich veilig en gehoord voelen. #3 Tot op heden zijn grote segmenten van de aangeboden curricula eurocentrisch. Onbegrip omtrent onderwerpen zoals racisme komt vaak voort vanuit onwetendheid. De universiteit heeft een belangrijke rol in het onderwijzen van studenten, niet alleen op academisch vlak, maar ook op politiek, sociaal, historisch en etnisch gebied. Zo zou de universiteit zich moeten dekoloniseren door onder andere (optionele) cursussen aan te bieden die zich buigen over de Nederlandse koloniale geschiedenis en de emancipatie van Afro-Amerikanen. Daarbij moet de universiteit haar huidige curriculum ook uitbreiden met meer niet-westerse literatuur. #4 Volgens Jane Mansbridge, een Amerikaanse politicoloog, blijkt dat minderheidsgroeperingen het beste vertegenwoordigd kunnen worden door iemand uit de desbetreffende groep. Kortom, alleen zwarte studentvertegenwoordigers kunnen inspelen op de behoeftes van zwarte studenten, net zoals vrouwelijke representatie nodig is om de behoeftes van vrouwen in woorden uit te kunnen drukken. De aanwezigheid van zwarte studentenrepresentatie is van groot belang. Ik vind het belangrijk dat de universiteit diversiteit in medezeggenschapsorganen stimuleert om de niet-witte studenten beter te kunnen voorzien in hun behoefte om een veiligere studieomgeving te kunnen creëren. #5 In 2015 is het Christine Mohrmann Programma opgezet, gericht op het stimuleren van diversiteit middels het aanstellen van meer vrouwen in hoogleraarposities en bestuursfuncties (Radboud Universiteit, 2015: p. 35). Dit programma is louter gefocust op het bevorderen van de doorstroom van vrouwen in de wetenschap. Doelstelling van dit programma is dat eind 2020 binnen alle geledingen van de universiteit minimaal 25 procent vrouwen en minimaal 25 procent mannen werken. Middels dit programma wordt dus enkel gekeken naar genderdiversiteit. Ik vind het tijd dat ook de nodige aandacht besteed wordt aan etnische diversiteit. Op het moment zijn er weinig tot geen zwarte hoogleraren in dienst van de Radboud Universiteit. Daarom zou ik graag meer etnische diversiteit onder hoogleraren zien en moedig ik de opzetting van een soortgelijk programma aan gericht op het stimuleren van het aanstellen van niet-witte academici in hoogleraarposities en bestuursfuncties. Het is voor niet-witte studenten uitermate belangrijk om rolmodellen te hebben die hoogleraarposities bekleden. #6 De universiteit moet het Linnaeusgebouw hernoemen. Dit gebouw is vernoemd naar de grondlegger van wetenschappelijke racisme – ook bekend als biologische racisme. Hij was de eerste die, in zijn werk ‘Systema Naturae’ (1735), een classificatie van ras creëerde op basis van huidskleur. De bekende botanist Linnaeus deelde in zijn klassensysteem de mens op in vier rassen. Daarbij zette hij de “Europese mens” bovenaan de ranglijst en de “Afrikaanse mens” helemaal onderaan. De universiteit mag en kan niet bijdragen aan de verering van racistische historische figuren. #7 Zoals eerder is benoemd zijn structurele initiatieven nodig om systematisch racisme en discriminatie aan te kunnen pakken. Ik stel voor dat de universiteit een focusgroep aanstelt die werkt aan inclusie en die een introspectieve blik werpt op hoe internationale studenten, Nederlandse minderheden en studenten met andere diversiteitsaspecten, zoals LHBTQ en studenten met regionale accenten, op de campus worden behandeld. Deze groep buigt zich over prangende vragen, zoals: hoe inclusief is de universiteit en hoe kunnen we dit bevorderen? Hoe kunnen we meer Nederlandse studenten met een migratieachtergrond aantrekken? Door onderzoek te doen naar deze moeilijke vragen kan op lange termijn gewerkt worden aan een inclusievere universiteit voor iedere student. Tijdens de viering van de 95e verjaardag van de Radboud Universiteit werd een kritische, maar vooral belangrijke, vraag gesteld: hoe welkom voelen studenten zich eigenlijk op de Nijmeegse campus? U beaamde in uw toespraak dat niet iedereen zich welkom voelt op onze universiteit. Zou het niet geweldig zijn als we tijdens de 100ste verjaardag van de Radboud Universiteit kunnen stellen dat álle studenten zich welkom voelen? Ik hoop dat u de voorgestelde initiatieven in overweging neemt. Samen kunnen we werken aan een inclusieve en diverse universiteit. Met vriendelijke groet, Sarah Boulehoual, lijsttrekker AKKUraatd en student politicologie https://www.voxweb.nl/nieuws/zeven-aanbevelingen-om-racisme-op-de-campus-te-lijf-te-gaan